Raforkuskorturinn og vatnið

 

Búið að taka Herjólf úr sambandi og nú mun hann sigla á hinni voðalegu jarðolíu.

Hvað sem þessu líður, stígur fram sprenglært fólk sem heldur því fram að best sé að virkja ekki meira, nóg sé komið og allt sé í besta lagi, í besta raforkuheimi allra heima.

Bóndi sem ég var í sveit hjá sem barn, ráðlagði vinnumanni sínum, er hann sagði frá því að hann ætlaði í háskóla: Lærðu bara ekki hagfræði og ekki læra yfir þig!

Ég er ekki viss um að ég taki undir þetta með hagfræðina; hef ekki orðið var við að hagfræðingarnir haldi því fram að orkuforði raforkuvera sé teygjanlegt hugtak, sem fari eftir því einu hvað sagt er. 

Það er hins vegar alvarlegt mál ef firringin í samfélaginu er orðin svo mikil að jafnt lærðir sem ólærðir, halda því fram að framleiðslugeta orkuveranna fari alls ekki eftir því sem talið hefur verið, heldur sé eitthvað sem hægt sé að hafa smekk fyrir og fari fyrst og fremst eftir því hvað viðkomandi finnist um málið.

Sé sem sagt huglægt fyrirbrigði sem ekki sé hægt að leggja mat á samkvæmt reglum eðlisfræðinnar og megi jafnvel ramma inn með eftirfarandi:

Að það sé alveg hreint voðalegt að láta rennandi vatn fara í gegnum hverfla áður en það rennur til sjávar, því það megi alls ekki meiða vatnið með því að vinda úr því orkuna!

(Myndin með færslunni er af frétt Morgunblaðsins)

 Guðný Kristjánsdóttir, fædd  12. ágúst 1949, dáin 24. desember 2021.

Minning

Guðný Kristjánsdóttir var fædd 12 ágúst 1949, foreldrar hennar voru Kristján Pálsson (fæddur 4. des. 1928, lést 3. mars 1965) og Helga Sæmundsdóttir (fædd  5. okt. 1929, lést 2. sept. 1991). Systkin Guðnýjar eru: Sæmundur Páll Kristjánsson f. 1. mars 1951, Kristjana Kristjánsdóttir f. 3. okt. 1952, Bjarni Þór Kristjánsson f. 15. okt. 1954, Gunnar Kristjánsson f. 23. mars 1958 og Anna Katrín Kristjánsdóttir f. 22. júlí 1963.

Eiginmaður Guðnýjar var Alfreð Þór Þorsteinsson þau giftust þann 18. júlí 1970. Alfreð fæddist 15. feb. 1944 og lést 27. maí 2020. Þau Guðný og Alfreð eignuðust  dæturnar Lilju Dögg (f. 4. 10. 1973) og Lindu Rós (f. 31.5.1976).

Börn Lilju Daggar og eiginmanns hennar Magnúsar Óskars Hafsteinssonar eru Eysteinn Alfreð f. 17. mars 2007 og Signý Steinþóra f. 25. sept. 2009.

Barn Lindu Rósar er Guðný Gerður Lindudóttir fædd 5. sept. 2014.

Guðný lést að morgni 24. desember síðastliðinn eftir baráttu við erfið veikindi.

 

Þann  18. desember síðastliðinn var dálítill hópur gesta saman komin á veitingastað í Reykjavík til að fagna afmæli dóttur okkar hjónanna og þar sátum við og Guðný og nutum þess að vera saman í góðum félagsskap.

Um hádegi 24. desember hringdi Linda Rós dóttir Guðnýjar og tilkynnti okkur að mamma hennar hafi verið að falla frá. Guðný sem bar sig svo vel í veislunni nokkrum dögum áður var látin.

Það er stundum sem við erum minnt á það hve lítil við erum og hve litlu við ráðum og þetta var eitt slíkt skipti, og minningarnar streyma fram.

Sem börn áttum við Guðný og systkini hennar og foreldrar og afi okkar og amma heima á Seltjarnarnesi. Fjölskylda Guðnýjar bjó á  Miðbraut 26, en við í húsi á norðanverðu nesinu sem hét Skuld.

Mikill samgangur var milli heimilanna og Kristján faðir Guðnýjar kom stundum með bílinn sinn til lagfæringar að Skuld og var þá kátt á hjalla þar í skúrnum hjá þeim tengdafeðgunum. Kristján var léttur og kátur maður sem smitaði frá sér gleði til þeirra sem nærri honum voru, en féll frá langt fyrir aldur fram af hjartasjúkdómi sem ekki varð við ráðið árið 1965 og varð það mikið högg fyrir barnahópinn og eftirlifandi eiginkonu.

Ein fyrsta minningin sem ég á um frænku mína Guðnýju, er frá fyrsta skóladeginum. Ég hafði verið í sveit um sumarið, en vegna þess að skólinn var byrjaður nokkru áður en ég kom heim úr sveitinni bað amma mín, Guðnýju jafnöldru mína og frænku, að fylgja mér í skólann fyrsta daginn og auðvitað skilaði hún hlutverki sínu fullkomlega þá, sem ætíð síðar.

Við urðum samferða í skólagöngunni næstu árin, fermdumst saman og fermingarveislan var sameiginleg.

Vináttu Guðnýjar lauk hins vegar aldrei og einlæg vinátta þróaðist síðar milli hennar og stúlkunnar, sem síðar tók að sér að fylgja mér í gegnum lífið.

Fyrsta orðið sem í hug kemur þegar hugsað er til Guðnýjar er traust, og ætli næst komi ekki alúð samviskusemi og hlýja og til viðbótar dugnaður og framtakssemi.

Eitt sinn átti ég símtal við manninn hennar Alfreð heitinn Þorsteinsson og eftir stutt spjall spurði ég frétta af Guðnýju. Svarið var, heyrirðu ekki lætin? Jú, það heyrðist einhver hávaði og ég spurði hvað væri um að vera og svarið var: Hún er að breyta baðherberginu og m.a. að brjóta múr!

Fíngerð smávaxin kona var að brjóta upp múr með til þess gerðu verkfæri; það var alveg á mörkunum að ég gæti séð það fyrir mér, en þar sem ég þekkti Guðnýju afar vel, þá dróst myndin upp í huga mér.

Víst gat ég séð hana fyrir mér gera þetta sem annað sem þyrfti að gera, hún var þannig og gerði það sem gera þurfti og þegar henni fannst að þyrfti að gera það. Síðar þegar hún kom til okkar hjónanna og þetta barst í tal, gerði hún lítið úr málinu og hló lítið eitt við.

Hún hafði staðið í stórræðum, múrbroti og fleiru og lét sig ekki um það muna og gerði lítið úr sínum hlut. Það var sem henni fyndist óþarfi að vera að hafa orð á þessu og þannig var hún þessi fíngerða dugnaðarkona sem við munum eftir og komum til með að eiga í minningunni. Hún var ekki að gera mikið úr hlutunum og átti reyndar alltaf auðvelt með að greina aðalatriði frá aukaatriðum.

Þessi fáu orð sem hér eru sett niður eru ekki og geta aldrei orðið tæmandi lýsing á Guðnýju vinkonu okkar hjóna.

Eins ákveðin og hún var strax 7 ára gömul að skila sínu hlutverki vel á fyrsta skóladegi litla frænda síns, var hún ákveðin allt sitt líf. Hún stóð alltaf fyrir sínu, dugleg, hjálpsöm og réttsýn og svo kær sem hún var mér, þá var ánægjulegt hvernig  samband hennar og konu minnar þróaðist upp í einlæga vináttu.

Til stóð að við Þórunn og Guðný færum saman í ferðalag austur á land síðastliðið sumar, til þess m.a. að skoða saman æskustöðvar ömmu okkar. Ömmunnar sem Guðný var skírð eftir. Því var frestað vegna veikinda Guðnýjar og því er ekki að neita að, að mér læddist sú hugsun, að ef til vill yrði ekkert af þessu ferðalagi, en lifði þó í voninni.

Blessuð sé minning Guðnýjar. Minningar um hana munu lifa með okkur öllum sem hana þekktum, en söknuðurinn er mikill og skarðið er stórt.

Einlægar samúðarkveðjur sendum við hjónin dætrunum Lilju Dögg og Lindu Rós, tengdasyninum Magnúsi, barnabörnum, systkinum Guðnýjar og öðrum aðstandendum.

Ingimundur Bergmann og Þórunn Kristjánsdóttir.

(Myndin af Guðnýju er fengin af Facebook síðu Lilju Daggar Alfreðsdóttur)

Er ekki bara best að kjósa að gera ekkert?

 

Þorsteinn Pálsson ritar grein sem birtist í Fréttablaðinu í dag (6.1.2022) og fer yfir áramótaboðskap forsætisráðherra og formanna flokkanna sem eru í ríkisstjórn þeirri sem settist á valdastólana eftir að alþingi hafði samþykkt kosningaklúðrið í norðvesturkjördæmi.

Þorsteinn tekur saman eftirfarandi punkta:

,,a) Forsætisráðherra hafði ekkert að segja um samstarf Íslands við aðrar þjóðir.

b) Forsætisráðherra boðaði engar aðgerðir til að styrkja samkeppnisstöðu atvinnulífsins.

c) Forsætisráðherra átti ekki efni í eina setningu til að lýsa í hverju kjara- og vinnumarkaðsstefna ríkisstjórnarinnar væri fólgin.

d) Forsætisráðherra nefndi enga tiltekna aðgerð í loftslagsmálum, sem hrint yrði í framkvæmd á þessu ári.

e) Forsætisráðherra greindi ekki frá neinum áformum um að ákvarðanir yrði teknar á þessu fimmta ári stjórnarsamstarfsins um nýjar virkjanir til orkuskipta og nýsköpunar.

f) Forsætisráðherra lýsti engum hugmyndum um hvernig ná mætti sátt í sjávarútvegi á þessu fimmta ári stjórnarsamstarfsins.

g) Forsætisráðherra nefndi ekki eina tiltekna aðgerð til lausnar á vanda Landspítalans á þessu fimmta ári stjórnarsamstarfsins."

Allt mun þetta vera rétt hjá Þorsteini og eins og við höfum tekið eftir, og Þorsteinn kemur vel inn á í pistli sínum, þá var hinni nýju ríkisstjórn ofar í huga að stækka og auka umsvif yfirbyggingarinnar en að gera rekstur hennar hagkvæmari.

Ráðuneytum var fjölgað um 20% og ráðherrum um 10% segir Þorsteinn og við gerum ráð fyrir að hann fari nærri um þessa hluti.

Þegar hægt er að efast um að alþingi sé rétt skipað og við það bætist síðan, að svo er að sjá sem skipun ríkisstjórnarinnar snúist að góðum hluta um það helst að koma sem flestum á jötuna, er rétt að skoða málin.

Er raunveruleg þörf fyrir þessa aukningu? Er skilvirkni hjá hinu opinbera ásættanleg? Hvernig gengur að hrinda hlutum í framkvæmd eftir að búið er að ákveða hvað gera skuli? Er það ekki svo, að þegar búið er að ákveða eitthvað, eftir japl jaml og fuður, að þá tekur við vel úthugsað tafakerfi alls kyns stofnana sem um þurfa að fjalla?

Hvers vegna hefur engin raforkuvirkjun verið byggð í mörg ár, þrátt fyrir augljósa þörf af ýmsum ástæðum s.s. vegna orkuskipta auk margs annars?

Í ríkisstjórninni sem fór frá á dögunum (þó flestir ráðherrarnir sitji áfram en í ráðuneytum með nýjum nöfnum) var ekki að finna nokkurn áhuga á að vinna markvisst að draumaverkefni vinstrigræningjanna: orkuskiptunum. 

Orka verður ekki til úr engu né af engu, þó orka sé til staðar þá nýtist hún ekki nema vera beisluð. Það er staðreynd sem Vinstri grænum er ekki ljós. Þar á bæ virðast menn trúa því að nothæf orka sé einfaldlega til! Og ekki orð um það meir, hún bara skal vera til! 

Miðað við d og e lið hér að ofan stendur ekki til að gera eitt né neitt í málunum og enn eitt kjörtímabilið mun að líkindum líða án þess að byggðar verði nýjar virkjanir í þeim vatnsföllum sem þó er búið að kanna og meta.

Svo farið sé í för Þorsteins og undið uppá slagorð Framsóknarflokksins:

,,Er bara ekki best að skrifa skýrslu?"