,,Átök í Evrópu"

Haukur Haukson ritar grein um stríðið í Úkraínu sem birtist í Morgunblaðinu í dag (23.5.2022).       

Í greininni rifjar Haukur upp söguna, minnir á fundinn í Höfða sem skilaði því, að samningur náðist milli Bandaríkjanna og Sovétríkjanna (sem þá voru) um eftirlit með skammdrægum kjarnaflaugum.

 

Haukur rifjar upp að:

,,Mik­haíl Gor­bat­sjov sagðist hafa fengið lof­orð frá Banda­ríkja­mönn­um um að NATO myndi ekki stækka um þuml­ung í aust­ur – „not an inch tow­ards East“ – í viðræðum sín­um við Bush, Schultz, Baker o.fl. Það sem hann og Ed­vard Sj­ev­ar­dnadse klikkuðu á, var að fá lof­orðið skjalfest og und­ir­skrifað. Þau skipu­lags­mis­tök auðtrúa sov­ét­leiðtoga í lok kalda stríðsins eru nú að koma í ljós og það svo um mun­ar."

Síðar í grein sinni minnir hann á, að stríðið í Úkraínu hófst ekki með innrás Rússa eins og oft er haldið fram og að það stríð sé búið að vera viðvarandi árum saman án þess að um hafi verið mikið fjallað í vestrænum fjölmiðlum og í greininni segir á einum stað:

,,Úkraínsk­ar þjóðern­is­sveit­ir hafa í átta ár skemmt sér við að skjóta á byggðir Don­bass og 14.000 manns hafa verið drepn­ir. Volodomír Selenskí fór á víg­stöðvarn­ar. Greini­legt var að hinn ungi for­seti hafði enga stjórn á nýnas­ist­um sem gerðu grín að hon­um."

Þetta vill gleymast og mannfall fjórtán þúsunda manna er ekki, að því eð virðist, talið mikið hér fyrir vestan og segja má að lítið sem ekkert hafi verið fjallað um málið í fjölmiðlum hérna megin járntjaldsins sem einu sinni var. Járntjaldinu sem segja má að nú sé búið að endurreisa.

Haukur nefnir líka hvernig NATO hefur þanist út og auðvitað til austurs og við munum líka mörg að samningurinn, sem náðist milli Rússa og Bandaríkjamanna um skammdrægar kjarnaflaugar er orðinn einskis virði og að það eru ekki Rússar sem bera ábyrgð á því að svo fór fyrir þeim samningi.

Grein sinni lýkur Haukur með þessum orðum:

,, Allt frá því að Vig­dís var for­seti, Stein­grím­ur for­sæt­is­ráðherra og Davíð lánaði Höfða, hefðu Íslend­ing­ar átt að að stuðla að sam­ræðum og friði. Ekta diplómatía felst í því að skýra rétt frá stöðu mála, bera klæði á vopn­in, ekki olíu á elda.

Á Íslandi þró­ast mál með ólík­ind­um."

Og síðan:

,,Ekk­ert má raska heims­mynd Reu­ters, flokkslínu Brus­sel og alþjóðasinna, ekki skal einu sinni liðið að 1% upp­lýs­inga sé sjálf­stætt og byggt á söguþekk­ingu, ekki síst á tím­um „fjöl­breytni og umb­urðarlynd­is“ í „upp­lýstu“ nú­tíma­sam­fé­lagi. Þetta er hættu­leg þróun og sorg­leg."

Það er svo sannarlega sorglegt, að sú þýða sem virtist vera komin til að vera, eftir fund þeirra Gorbasjovs og Regans í Höfða, skuli vera orðin að hösli, sem vandséð er hvernig brætt verður upp að nýju.

Við megum samt ekki missa vonina og óskandi er, að til þess bærir menn stígi fram og nái að bera klæði á vopnin. En það verður að leiða til þess, að varanlegur friður náist og að ástandið sem verið hefur á Donbass svæðinu síðastliðin ár, endurtaki sig ekki.

Við höfum fengið skilvíslega fréttir að erjum milli Ísrael og ,,Vesturbakkans", en af einhverjum ástæðum hefur ekki þótt taka því, að upplýsa okkur um ástandið í Donbass.