Hættan af fækkun sauðkinda

                                           

 Í Bændablaðinu les maður að vetrarfóðraðar sauðkindur séu tæpar 401.000. 

Þá segir frá því að ,,mesti fjárfjöldi í landinu frá upphafi var fyrir 44 árum" og við hugsum til baka, til þess tíma þegar kindakjöt var flutt til annarra landa í heilu skipsförmunum og nánast gefið útlendingunum og einnig getur vel verið að enn séu þeir til sem muna eftir urðun gulgræna kindakjötsins. Sú urðun var ekki nokkrir skrokkar ef einhver skyldi halda það.

Síldin kemur og síldin fer og það gera aðrar fisktegundir líka. Þorskurinn var og þorskurinn fór, þ.e.a.s. var ofveiddur til þess m.a. að hægt væri að greiða fyrir kindakjötið sem fært var útlendingunum á sinn disk.

Merki útflutningsskrifstofu Icelandic Lamb

Áhyggjur Bændablaðsins eru ekki af því að hugsanlega geti farið svo að jafnvægi gæti komið til með að skapast á kindakjötsmarkaðnum, með þar af leiðandi betri afkomu þeirra sem að framleiðslunni standa. Það er ekki á þeirra sviði að hafa áhyggjur af slíkum smámunum, ef svo má segja.

Áhyggjur Bændablaðsins eru af því að sauðfjárstofninn sé að verða of lítill til að ,,alþjóðlegar skyldur Íslendinga um verndun tegunda" séu haldnar í heiðri.

Og eins og sést hér eru áhyggjur blaðsins ekki af afkomu bændafólks og fyrirtækja þeirra. Þær eru af spurningum sem ,,vakna", eða eins og hér segir: ,,fer trúlega að vakna spurning um hvar mörkin liggja um lágmarksstærð stofnsins."(!)

Ekki er haft fyrir því að fara nánar út í það hver ,,lágmarksstærð" stofnsins þurfi að vera. Lesendum blaðsins er einfaldlega treyst fyrir að finna það út.

Ritari er ekki búfræðimenntaður, en ef 400.000 kindur er of lítið til viðhalds stofninum, þá er vert að leiða hugann að því hvernig geti farið fyrir íslenska hestinum  sem mun vera í um 70 þúsundum eftir því sem fram hefur komið á umræðuvef bænda, ,,Umræður um Landbúnaðarmál" eins og hann heitir.

Við getum líka haft áhyggjur af útrýmingarhættu íslensku þjóðarinnar samkvæmt þessari kenningu!

Góðu fréttirnar eru, að með áframhaldi þeirrar fækkunar fjár sem Bændablaðið hefur svo miklar áhyggjur af (og úrkynjun?!), þá aukast líkurnar á að framleiðslan aðlagist markaðsþörfinni og af því gæti síðan vænkast hagur bænda og þjóðarinnar allrar. 

Því það er ekki síður þjóðin sem ber uppi offramleiðsluna sem verið hefur: greiðir í gegnum búvörusamninga fyrir það sem hún ekki neytir.

Beðið eftir svari

Í Kjarnanum getum við lesið um hvernig utanríkisráðherra okkar hefur upp á sitt eindæmi gert Ísland að aðila að sameiginlegum ,,viðbragðssveitum" sem kallaðar eru uppá enskuna ,,Joint Expeditionary Force", og það gerði hann með bréfi sem sent var til varnarmálaráðherra Bretlands 11. janúar sl.

Við vitum flest að utanríkisráðherrann er Guðlaugur Þór Þórðarson úr Sjálfstæðisflokki og minnir þessi gjörningur óþægilega á það þegar þáverandi formenn Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks skráðu Ísland í ,,hóp hinna viljugu þjóða", þegar morðæði var runnið á forseta Bandaríkjanna þess sem sem þá var.

Við fengum síðan að fylgjast með því í beinni útsendingu hvernig Írak var lagt í rúst með tilheyrandi manndrápum, sem ,,toppuð" voru þegar handbendi innrásarhersins slitu höfuðið af fyrrverandi æðsta manni ríkisins í fremur ófaglegri hengingu.

Um svipað leyti bárust fréttir úr fangelsinu Abu Ghraib, þar sem viti firrtir bandarískir fangaverðir gerðu sér það til dundurs að misþyrma íröskum föngum með ótrúlega ógeðslegum hætti.

Ekki þótti ástæða til að bera þessa skráningu undir Alþingi; þeir gerðu þetta bara svona prívat og persónulega NATO- vinirnir í þáverandi ríkisstjórn, utanríkisráðherrann og forsætisráðherrann.

Verður manni þá hugsað til þess hvernig stjórnmálamenn þessarar gerðar myndu stjórna ef þeir væru æðstu menn ríkja, ríkja sem slíkir dæma fyrir ólýðræðislega tilburði ýmiskonar.

Nú hefur utanríkisráðherra okkar, án þess að spyrja kóng eða prest, klínt þjóðinni í fyrrverandi viðbragðssveit og við vitum nú hvernig stjórnmálamaður hann er. 

En við vitum ekki enn, hvort gjörðin var borinn undir samstarfsflokkana í ríkisstjórninni. Vitum þó að Framsóknarflokkurinn hefur tæpast verið þungur í taumi ef að líkum lætur, en fróðlegt væri að fá fram hversu taumléttur hinn vinstri græni flokkur forsætisráðherranns hefur verið. 

Var hann taumléttur þægur og lipur félagi varðberginganna, eða var einfaldlega ekki haft fyrir því að ræða málið við fólkið á þeim bæ? 

Framkvæmdastjóri ASÍ veldur hugljómun

 Það er ekki oft sem birtast greinar í fjölmiðlum sem eru þess eðlis að fyrir manni opnast nýr heimur með nýjum hugljómunum. 

Og ekki nóg með það. Það sem áður var, er ekki og það sem ekki var, er orðið að staðreynd.

Ritari er alinn upp af fólki sem vissi hvað fátækt var og það vissi að ekkert verður til af engu. Það vissi líka að eitthvað sem er, getur orðið að engu. 

Þannig var það og hafði alltaf verið og þegar það fólk kynntist kennisetningum sósíalismans (stjórnmálastefnu sem nýaldarsinnar í verkalýðshreifingunni og víðar hafa tekið sér í hendur og hnoðað í nútímaform eftir eigin höfði), þá rann upp fyrir því fólki að málin gætu snúist um að skipta gæðunum öðruvísi en gert hefði verið. Skipta því sem er öðruvísi en verið hefði.

Nú þarf ekki lengur neitt að vera. Veruleikinn er orðinn afstæður eða fljótandi og engri hönd á hann festandi.

Fram er komin ný og heppilegri kennisetning.  Kenning sem flýtur út um víðan völl og gengur út á, að verðmæti séu einhverskonar fljótandi hugrenningar sem komi viðurkenndu og úreltu staðreyndaþusi ekki neitt við. 

Tíminn líður og margt breytist vissulega, en að fastarnir í tilverunni umbyltist gjörsamlega er ekki það sem úreltur karl sem rekur tilveru sína til miðrar tuttugustu aldar, reiknar með.

Í hinni merku grein sem ritari rakst á, í vefmiðlinum Kjarnanum og sem nálgast má með tenglinum sem er snemma í þessum hugleiðingum segir m.a.:

,,En stað­reyndin er sú – og ætti ekk­ert að þurfa að árétta það – að hag­fræði fjallar um mann­legt sam­fé­lag og telst til félags­vís­inda. Þær breytur sem eru að verki í hag­kerf­inu eru allar háðar mann­fólk­inu og verða ekki með nokkru móti færðar undir grunn­hug­tök eðl­is­fræð­inn­ar. Ef það eru til staðar lög­mál í hag­fræði þá eru þau, ólíkt lög­málum efn­is­heims­ins, sífelldum breyt­ingum und­ir­orp­in."

Eins og sjá má þá  er hagfræði félagsvísindi og kemur ekki staðreyndum neitt við.

Hagfræði og trúarbrögð fara samkvæmt þessu saman og er það fróðlegt fyrir okkur sem höfum allt lífið baksað við að greiða reikninga með krónum og aurum (meðan auranna naut við) að fá upplýst að það hafi allt verið á misskilningi byggt.

Hefði svo dæmi sé tekið verið gott að vita þetta þegar reikningar voru komnir á gjalddaga.

Þá hefði maður bent þeim sem vildu fá sitt, á að krafan væri byggð á alrangri kenningu því bókhaldið væri byggt á kennisetningum sem ekki stæðust skoðun.

Plús væri ekki plús nema samkomulag væri um það. Eins væri um mínusinn og öll hin stærðfræðitáknin, þau væru í raun öll á misskilningi byggð, nema misskilningurinn væri sameiginlegur skilningur aðila.

Veröldin er svo sannarlega skrýtin. 

Það sem mér finnst vera ljós, er myrkur í augum nýsósíalista og öfugt og framvegis er það samkomulagsatriði hvort dagur er dagur eða nótt.

Og er kannski tilveran ekki annað en ímyndaður fugl út í mýri?  

Ríkisstjórn hinna útvöldu undirbýr brottför

 Í Kjarnanum er grein um það hvernig unnið hefur verið markvisst í að grafa undan  vissum stoðkerfum íslensks samfélags undir yfirskriftinni ,,Fullnaðarsigur skattsvikara" og þó fyrirsögnin hljómi svo sem nú sé allt frágengið, öllu lokið sem gera þarf, þá er hreint ekki víst að svo sé. Trúlega er það alls ekki, en það er unnið skipulega að því.

Við blasir hverjir það eru innan þessarar þriggja flokka ríkisstjórnar sem að plægingunni vinna og þó eðlilegast sé að tengja athafnasemina við Sjálfstæðis- og Framsóknarflokk, þá er málið ekki svo einfalt. Vinstri grænir eru þarna líka og þeir eru að gæta vissra hagsmuna bæði til lands og sjávar.

Það er sem sagt klórað bak við eyru innan ríkisstjórnarinnar allrar og allir þurfa sitt og vilja sitt og helst engar refjar og svo má nú ekki gleyma því að sumir hreinlega trúa því að spillinginn sé góð, réttlát og eðlileg. Hagsmunirnir eru vítt um og þó þeir séu augljósastir innan helmingaskiptaflokkanna gömlu, þá eru þeir líka til staðar hjá þeim þriðja.

Svo vikið sé að greininni sem vitnað er til í upphafi: 

Þá ,,var sam­þykkt á Alþingi frum­varp um að leggja niður emb­ætti skatt­rann­sókn­ar­stjóra í þeirri mynd sem það er nú". 

Og það þarf ekki mikið hugmyndaflug til að renna í grun hvað liggji að baki, því svo notast sé við orðalag greinarinnar í Kjarnanum á: ,,að gera minni skatta­laga­brot refsi­laus. Þau verða í öllum til­fellum leyst með sektum eftir rann­sókn skatt­rann­sókn­ar­stjóra, sem nú verður bit­laus ein­ing innan Skatts­ins.[...]  og til stendur að [...]  flytja rann­sóknir stærri skattsvika­mála yfir til emb­ættis hér­aðs­sak­sókn­ara í stað þess að hann sak­sæki slík mál ein­vörð­ungu, eins og var áður­. Og með því verða skil­virkar rann­sóknir á stórum skattsvika­málum í raun lagðar nið­ur."

Kjarninn rifjar upp að farin var ,,aðför" að embætti héraðssaksóknara sem hafði ,,byggt upp nokkuð mikla sér­hæf­ingu og náð árangri í ýmsum málum sem það hefur sak­sótt á und­an­förnum árum, þrátt fyrir aðför stjórn­mála­manna að hrun­rann­sóknum þess árið 2013." (lbr. undirr.)

Og við munum hver var forsætisráðherra og hver var með honum og við minnumst þess líka að eitt helsta afrek þeirra félaga, fyrir utan að sækja að skattrannsóknum, var að stöðva byggingu þá sem nú er loks að rísa og það þrátt fyrir að þeir séu enn sitjandi á Alþingi en ekki vegna þess.

Þeir reystu sér andhverfan minnisvarða, sem kallaður var ,,hola íslenskra fræða" og sú var nær uppgróin þegar ákveðið var að breyta henni í það sem í upphafi stóð til. Við munum líka að verkatakanum þurfti ríkið að greiða skaðabætur vegna ,,framtaks" þeirra félaga sem nær væri að kalla afturtak, er framkvæmdin var stöðvuð.

Aðför þeirra að skattrannsóknum var niðurskurður til þeirra um 774 milljónir, samkvæmt því sem segir í grein Kjarnans og varð til þess að saksóknaraembættið gat ekki lokið rannsóknum ,,á nokkrum fjölda mála tengdum hrun­inu". Rannsóknum sem það taldi þó þörf á að klára.

Að þetta skuli, nú vera í boði ríkisstjórnar sem leidd er af Vinstri grænum og þrátt fyrir, að flokksmynd sú sem þáverandi forsætisráðherra stofnaði til, sé í stjórnarandstöðu er svo fjarstæðukennt að orð ná vart yfir.

Vel farið með fé?

Svo sem sjá má á myndinni hér til hliðar, er þar glaðbeittur landbúnaðarráðherra að úthluta framlögum úr ríkisjóði sem stofnað er til vegna COVIT-19.

Við sjáum líka að um er að ræða tæpan milljarð sem ætlaður er sauðfjárbændum og nautgripabændum sem fá smá afgang. Hvers vegna þeir fyrrnefndu eru í svona mikilli þörf fyrir aukið framlag úr ríkissjóði vegna COVIT-19 er óútskýrt. Sem betur fer hefur pestin ekki herjað neitt meira á þá en aðra í þessu landi, jafnvel minna vegna búsetu þeirra.

Það sem vekur sérstaka athygli er að framlag vegna ,,gæðastýringar" í sauðfjárrækt er aukið sérstaklega og af því má ráða að ,,gæðastýring" hafi aukist til mikilla muna í pestarfárinu og er gott til þess að vita að þrátt fyrir allt komi eitthvað gott út úr pestinni, nú eða þrátt fyrir hana, því eins og flestum er kunnugt hefur gæðastýring þessi ekki fram til þessa verið annað en nafnið tómt. Hvort nú er um annað og meira að ræða en tómleika vitum við ekki, en hugsanlega er búið að finna nýjan fimmhundruð og sextíu og tveggja milljóna reit til að haka í á nýju blaði og þar með sé ,,gæðastýringin" fullkomnuð. 

Við höfum haft af því fréttir að ekkert páskalamb hafi  verið á borðum Stjörnu-Sævars eftir að hann komst að því hvernig beit er hagað á hálendi landsins.

Hér til hægri er greinarstúfur sem prófessor við                Landbúnaðarháskólann skrifaði eftir að formaður Bændasamtakanna ritaði í leiðara eitthvað á þá leið að vísindamenn vildu láta skera niður allan búfénað í landinu. 

Ólafur Arnalds kannast ekki við að hafa haldið neinu fram í þá veru, en kannast vel við að hafa lagt til að beit væri stjórnað svo að hún yrði ekki til skaða.

Ólafur hefur unnið þrekvirki í að fletta ofan af því styrkjakerfi óráðsíunar sem viðgengst varðandi búgreinina sem nýtir sér örfoka hálendi landsins og ef rétt er munað var það hin furðulega ,,gæðastýring" sem einna lengst var móast við að greina frá. 

Nú liggur opið fyrir alþjóð að fletta því upp hver fær hvað og er það töluverð nýjung.

Svo dæmi sé tekið getur maður þar lesið, hvaða tómstundabændur það eru sem eru með nokkrar kindur sér til gamans og fá framlög af margvíslegasta tagi greidd með þeirri framleiðslu úr ríkissjóði.

Ekki er vitað til að skattfé sé notað til meðlagsgreiðslna með hundahaldi né katta. Ekki heldur til þeirra sem halda hross, kanínur, páfgauka, skrautfiska né önnur dýr sér til skemmtunar og eða nytja. Sé það gert hefur undirritaður ekki veitt því athygli.

En alla vega er gott til þess að vita, að til sé ráðherra sem veit hvernig best er að ráðstafa fjármunum þjóðarinnar. Og við getum glaðst yfir því, vitandi að mannskapurinn sem með honum stendur er sama sinnis og vill eingöngu verja fjármunum þjóðarinnar í vel valin verkefni svona rétt fyrir kosningar.

 

Gott og slæmt, þar er ekki efinn

Tveir miðlar og annar í kosningaham

Fréttaflutningur Morgunblaðsins og Fréttablaðsins af bóluefnum og bólusetningum sýnist vera ólíkur enda fyrrnefndi miðillinn kominn í kosningaham.

Hér að ofan er frétt Fréttablaðsins um ganginn í bólusetningum og öflun bóluefna og ekki er annað að sjá en samstarfið við ESB hafi gefið góða raun hingað til og lofi góðu hvað framhaldið varðar. 

Við sáum miðflokksformanninn tala af augljósri vandlætingu um það samstarf í Kastljósi gærkvöldsins, þar sem hann virtist meðal annars sópa bóluefninu Sputnik V út af borðinu með lítilsvirðingu. Trúlega vegna þess að sá hafi innrætta vantrú á því sem rússneskt er.

Það er ekki gott veganesti í kosningabaráttu að hlaupa á sig, hvort heldur er varðandi fyrrnefnd mál, né svo annað dæmi sé tekið, að útiloka samstarf við ,,þroskaða" stjórnmálaflokka. 

Miðflokkurinn er augljóslega ekki einn af þeim þroskuðu; er enn á fyrrihluta hins pólitíska gelgjuskeiðs og mikið vafamál að lengra verði komist af þeim stjórnmálaflokki á hinni pólitísku þroskabraut. 

Vel gæti verið að formaður flokksins þyrfti að hrista upp í sér, ef svo óheppilega vildi til fyrir íslenska þjóð, að hann yrði annað og meira en uppfylling á Alþingi eftir kosningar. 

Frétt sú sem hér fylgir, sýnir að fagaðilar og stjórn­völd hafa verið á réttri leið sem af er og þó lagakræklar hafi reynt að snúa stýrinu þá eru litlar líkur til að þeir nái að valda verulegu tjóni.

,,Enginn er eyland" (pistill Benedikts Jóhannessonar í Morgunblaðinu 12.4.2021)

Ég man ekki til að ég hafi gert það áður að endurrita pistil, sem ég hafi rekist á í heild sinni, en að þessu sinni geri ég það; finnst sem ég hafi engu við að bæta og best sé að leyfa hinum upphaflega texta að halda sér: 

,,Alþingi hef­ur ekki stigið mörg gæfu­spor stærri en þegar aukaaðild að Evr­ópu­sam­band­inu var samþykkt. EES-samn­ing­ur­inn er gagn­leg­asti samn­ing­ur sem Ísland á aðild að. Verður þeim Birni Bjarna­syni, for­manni ut­an­rík­is­nefnd­ar, Jóni Bald­vin Hanni­bals­syni ut­an­rík­is­ráðherra og Davíð Odds­syni for­sæt­is­ráðherra seint fullþakkað fyr­ir að hafa leitt Ísland inn í sam­bandið og það frelsi sem því fylg­ir.

Alþjóðasam­vinna og samstaða vest­rænna þjóða var lengi horn­steinn stefnu Sjálf­stæðis­flokks­ins. For­menn flokks­ins, þeir Ólaf­ur Thors, Bjarni Bene­dikts­son (eldri), Geir Hall­gríms­son og Þor­steinn Páls­son voru ávallt meðvitaðir um hve hættu­legt það er smáþjóð að ein­angra sig frá um­heim­in­um. Alþjóðahyggja og frjáls viðskipti voru grund­völl­ur þeirra lífs­skoðunar.

Jón­as Hall­gríms­son kvað í Alþingi hinu nýja: Sterk­ur fór um veg, þá var steini þung­um lokuð leið fyr­ir. Ráð at hann kunni, þó rík­ur sé. Þjóðskáldið var sann­ar­lega einn besti Íslend­ing­ur sinn­ar samtíðar og vissi gjörla að sjálf­stæði jafn­gild­ir ekki ein­angr­un. Lausn­in er sam­vinna: Hefðu þrír um þokað.

Rétti­lega hef­ur verið bent á að mik­ill meiri­hluti allr­ar viðamestu lög­gjaf­ar sem Alþingi af­greiðir á hverju ári á upp­runa sinn í EES-sátt­mál­an­um. Því fer samt fjarri að Íslend­ing­ar samþykki flest­ar til­skip­an­ir frá Evr­ópu. Í byrj­un­ar­nám­skeiðum í rök­fræði er bent á að oft rugli fólk sam­an full­yrðing­um. Til dæm­is þýðir setn­ing­in: Flest­ir kján­ar fara með fleip­ur alls ekki að flest­ir sem fara með fleip­ur séu kján­ar.

Okk­ar ágæti ut­an­rík­is­ráðherra hef­ur verið dug­leg­ur að minna á að frá því við tók­um fyrsta skrefið inn í Evr­ópu­sam­bandið höf­um við á degi hverj­um tekið upp eina Evr­ópu­sam­bands­gerð. Helg­ar og aðrir frí­dag­ar meðtald­ir.

Þetta vek­ur at­hygli. Í Morg­un­blaðsgrein spyr Arn­ar Þór Jóns­son dóm­ari: „Er ásætt­an­legt fyr­ir þjóð sem kall­ast vill sjálf­stæð að við get­um breytt öll­um lög­um sem eru í gildi hér­lend­is, nema þeim sem eiga stoð í EES-samn­ingn­um, vegna þess að við höf­um eng­an aðgang að því valdi sem set­ur regl­ur á grund­velli EES?“

Þetta er eðli­leg spurn­ing. Herði heitn­um Sig­ur­gests­syni, for­stjóra Eim­skipa­fé­lags­ins, fannst vandskilið „að menn vilji ekki sitja við borðið þar sem ákv­arðan­irn­ar eru tekn­ar“.

Í grein­inni bend­ir dóm­ar­inn á fjöl­marg­ar hætt­ur sem steðja að nú­tíma­sam­fé­lagi: „Í öllu þessu sam­hengi eru ótald­ar þær hætt­ur sem þjóðarör­yggi Íslend­inga staf­ar af skipu­lagðri glæp­a­starf­semi, er­lendu hervaldi, sam­krulli valds og fjár­magns, mis­notk­un fjöl­miðla, njósn­a­starf­semi, veiku fjar­skipta­ör­yggi o.fl.“

Upp­taln­ing­in und­ir­strik­ar að Íslend­ing­um ber að berj­ast með vinaþjóðum gegn óvær­un­um sem eng­in landa­mæri þekkja. Við eig­um að stíga skrefið alla leið inn í Evr­ópu­sam­bandið sem full­valda þjóð meðal þjóða."

Feysknar stoðir að bresta?

 

Það hriktir í ríkisstjórnarsamstarfinu samkvæmt því sem lesa má í Morgunblaðinu 12.4.2021.

Blaðamaður blaðsins fjallar um ,,sóttkvíarmálið“ og það er augljóst að farið er að gæta pirrings innan ríkisstjórnarinnar og pirringurinn er látinn hverfast um heilbrigðisráðherrann.

Á þessari skopmynd teiknara Morgunblaðsins má sjá hvað um er að vera; þingmaður úr mótþróadeildinni þjarmar að vísindamanni sem bendir á augljósar staðreyndir.

Hægt hefur verið að fylgjast með staðbundinni kergju sjálfstæðisþingmanna a.m.k. tveggja, þ.e. Brynjars Níelssonar og Sigríðar Á. Andersen og vel getur verið að kergjan nái lengra.

Í umfjöllun Morgunblaðsins er hvergi dregið af og við skulum grípa niður í nokkrar glefsur og fyrsta dæmið sem við lítum á er eftirfarandi:

Þá ,,óskaði Morg­un­blaðið eft­ir því við heil­brigðisráðherra að fá af­hent öll gögn, sem legið hefðu til grund­vall­ar reglu­gerðinni (minn­is­blöð, grein­ar­gerðir, lög­fræðiálit), í sam­ræmi við ákvæði upp­lýs­ingalaga. Eft­ir ít­rek­un kom stutt svar frá ráðuneyt­inu um að beiðninni væri synjað, þar sem öll slík gögn hefðu verið lögð fyr­ir rík­is­stjórn­ar­fund. Morg­un­blaðið vill ekki una því að ráðherra geti eft­ir geðþótta og hent­ug­leik­um falið gögn úr stjórn­sýsl­unni með því einu að leggja þau á borð ná­lægt rík­is­stjórn­ar­fundi og hef­ur því kært ákvörðun­ina til úr­sk­urðar­nefnd­ar um upp­lýs­inga­mál.“

Hér mætast sem sagt stálin stinn. Morgunblaðið ,,óskar“ eftir gögnum, heilbrigðisráðuneytið ,,synjar“, Morgunblaðið ,,unir“ ekki ,,geðþótta og hentugleikum“ og hefur ,,kært.

Það er augljóst af þessum línum að innan Sjálfstæðisflokksins eru öfl sem eru til í að ganga langt til að klekkja á flokknum sem teymir ríkisstjórnina. Og þessu til viðbótar má minna á að í endurvöktum ,,Tíma“ þeirra í Framsókn er fullyrt að efnahagsstefnan sé framsóknar, nema hvað?

Það er unnið að því af samstarfsflokkunum tveimur að eigna sér það sem þeir telja að vel hafi tekist og það kemur ekki á óvart. Hitt kemur meira á óvart og það er hve langt ákveðin öfl innan Sjálfstæðisflokksins eru tilbúin að ganga í að grafa undan stjórnarsamstarfinu. En á það að koma á óvart þegar að er gáð?

Það er alls ekki víst. Flokkurinn er ekki vanur því að vera undirmálsflokkur í stjórnarsamstarfi, en það er hann núna. Vinstri græn fara með forsætisráðuneytið, umhverfisráðuneytið og heilbrigðisráðuneytið og það er það síðastnefnda sem liggur vel við höggi þessa dagana að mati a.m.k. sumra Sjálfstæðismanna, og það er þekkt kænska að ráðast á varnarvegginn þar sem hann er veikastur fyrir.

Og gert er út á frelsi, sumra vel að merkja og frelsið hjá Sjálfstæðismönnum gengur út á það að menn fái að valsa óhindrað um samfélagið þótt verið geti að þeir séu smitaðir af illviðráðanlegri veirupest.

Frelsi yfir öllu, svo vitnað sé í og snúið sé upp á gamalt og útjaskað slagorð sem fundið var upp í Evrópu fyrir margt löngu. Menn skulu hafa frelsi til að smita samborgara sína af bráðsmitandi pest!

Sjálfstæðisflokkurinn hefur barist fyrir mörgu sem mönnum hefur ýmist fundist vera gott eða slæmt og flokknum leið vel í helmingaskiptafyrirkomulaginu gamla en nú er svo að sjá sem sumum sjálfstæðisflokksmönnum sé farið að líða illa með að vera í ríkisstjórn, sem ekki er undir óskoraðri yfirstjórn þeirra sjálfra.

Hvort ríkistjórnin lifir fram að fyrirhuguðum kosningum fer trúlega eftir því hve langt Vinstri græn eru tilbúin að ganga til að svo geti orðið; hve lengi þau eru tilbúin til að láta ausa yfir sig ónotum úr skotgröfum Sjálfstæðisflokksins.

Nýtt félagskerfi BÍ samþykkt einróma?

Í greinargerð um nýtt skipulag félagskerfis landbúnaðarins má lesa um hvernig hugmyndin er að félagskerfið verði og ef það hefur verið samþykkt eins og því er stillt upp er niðurstaðan þessi:

Sauðfjárbændur ættu að geta verið öruggir um að formaður Bændasamtakanna verði úr þeirra röðum hér eftir sem hingað til með núverandi undantekningu - sem er að núverandi formaður BÍ er úr röðum garðyrkjubænda - þ.e.a.s. ef þeir (sauðfjárbændur) koma sér saman um formannsefni.

Samanber eftirfarandi úr greinargerð um nýtt skipulag á félagskerfi landbúnaðarins:

IV. Stjórn Bændasamtaka Íslands

,,[...] Formaður samtakanna er kosin[n] sér í rafrænni kosningu meðal félagsmanna sem gildir að hálfu á móti kosningu meðal fulltrúa í Fulltrúaráði BÍ."

Í Fulltrúaráði BÍ verða 45 fulltrúar sem skiptast þannig að ferðaþjónustan fær 2, hrossaræktin 5, nautgriparæktin 10, sauðfjárræktin 8, skógareigendur 3, eggjabændur 2, garðyrkja 4, geitfjárrækt 1, kjúklingabændur 2, loðdýrabændur 2, svínabændur 2, æðarbændur 2, beint frá býli 1, Vor 1 og ungir bændur 1.

Síðan segir að hver búgrein fái fulltrúa í stjórn BÍ samkvæmt eftirfarandi skiptingu:

Nautgriparækt 1, sauðfjár og geitfjárrækt 1, hrossarækt 1, garðyrkja 1, svínabændur, alifugla og eggjabændur 1(!), skógrækt 1, loðdýra og æðarrækt 1 og að lokum ferðaþjónustu, lífrænir og smáframleiðendur 1.

Geitfjárbændur eiga sem sagt að treysta fulltrúa sauðfjárbænda til að fara með sín mál. Eggjabændur eiga að treysta svína og/eða alifuglabændum til að gæta sinna hagsmuna eða öfugt! Loðdýra og æðarrækt fer saman með einhverjum yfirskilvitlegum hætti og að lokum kemur rúsínan í pylsuendanum: Bændur sem eru fyrir í gegnum búrekstur fá aukna aðild út á ferðaþjónustu sem þeir stunda með búrekstri.

Klikkt er síðan út með að telja til lífræna og smáframleiðendur og gefa þeim kost á einum fulltrúa ásamt ferðaþjónustubændunum sem vel má spyrja, hvort ekki eigi að vera innan Samtaka ferðaþjónustunnar, með þann hluta af sinni starfsemi.

Bændasamtökin eru búin að vera félagslegur bastarður til nokkuð langs tíma og vonir um að á því yrði breyting eru brostnar.

Hvernig menn gátu samþykkt svona fyrirkomulag þarfnast skýringa og að svínabændur, alifugla og eggjabændur skyldu taka þátt í þessari leiksýningu vekur undrun.

Svo er náttúrulega sá möguleiki í stöðunni, að plaggið sem hér er vitnað til hafi ekki orðið að neinu og að raunverulegar samþykktir séu einhverjar allt aðrar.

En sem sjá má á úrklippunni úr Bændablaðinu sem er hér fyrir ofan þessa samantekt, er það ekki mjög líklegt.

Hani, krummi, hundur, (svín) og ,,keisarans skegg"

Á Facebook siðuna ,,Umræður um landbúnaðarmál" var á dögunum varpað inn fyrirspurn sem er svohljóðandi:

,,Eru einhver hér í þessum hóp sem geta upplýst mig og aðra hér inni um eftirfarandi í sambandi við fóður. Hvað hátt hlutfall af fóðri í eftirfarandi búfjárframleiðslu er innflutt.?

1. Mjólkurframleiðslu

2. Nautgripakjötsframleiðslu

3. Ær og dilkakjötsframleiðslu

4. Eggjaframleiðslu (til manneldis)

5. Kjúklingakjötsframleiðslu

6. Kalkúnakjötsframleiðslu.

7. Hrossakjötsframleiðslu"

Rétt er að taka fram að uppröðun fyrirspurnarinnar og augljósum innsláttarvillum var breytt (ekki þó töluröðunni).

Enginn hefur enn sem komið er stigið fram og svarað fyrirspurninni, enda ekki einfalt að gera.

Til að svara fyrirspurn af þessu tagi þarf að afla mikilla gagna, kafa og rannsaka og afmarka hvað það er sem ræður hvort framleiðsla telst vera innflutt eða innlend. Hvað er innlendur kostnaður og hvað erlendur?

Slík gagnaöflun verður ekki gerð hér, aðeins bent á nokkur atriði.

Fyrirspyrjandi, (sem er Bændaskólagenginn) vill fá fram, að hans sögn, það sem snýr að ,,fóðri" [,,í sambandi við fóður"].

Fóður í búpening er breytilegt og fer breytileikinn eftir því um hvaða dýrategund er að ræða og hvað viðkomandi skepnum er eiginlegt að éta.

Í fyrsta lið fyrirspurnarinnar er spurt um mjólkurframleiðslu.

Mjólk kemur oftast úr kúm og þær éta aðallega gras, fóðurkál og ,,kjarnfóður". Hey, sem í upphafi var gras, er aflað eins og flestir vita af ræktuðu landi og til þess eru notaðar vélar sem undantekningalítið eru keyptar erlendis frá.

Hvort tölur liggja fyrir um erlendan kostnað varðandi þessa fóðuröflun innanlands, er ritara ekki kunnugt um, en vitað er að vélakostur, olíur, fræ, áburður o.fl. eru keypt erlendis frá, auk þess sem kornvara til fóðurframleiðslunnar er það líka.

Sama gildir um lið 2 og 3 og um lið 1.

Um liði 4, 5, og 6 gildir í raun það sama og liði 1, 2 og 3.

Kornvara í alifugla er að mestu leyti innflutt og fóðrið er oftast blandað og framleitt í íslenskum fóðurverksmiðjum.

(Fuglaskítur er afar góður og kraftmikill áburður sem er notaður til uppgræðslu og á tún og það er gert með vélum sem keyptar hafa verið erlendis frá og síðan fluttar inn til landsins.)

Það er þegar komið er að lið 7 í fyrirspurn bóndans, að við erum komin að dýrategund sem þrifist getur án þess að afla þurfi til kjötframleiðslu hennar erlends fóðurs. Íslensku hrossin hafa þróast þannig að þau geta unnið orku úr sinu og þraukað þannig af veturinn á útigangi, þó ekki sé það alltaf.

Þessi fremur ófrjóa umræða hefur vakið upp spurningar og veitt einhver en fá svör. Allar voru spurningarnar þekktar og svörin líka.

Hvers vegna spyrjandinn spurði ekki út í svínarækt sem er stór kjötframleiðslugrein, vitum við ekki.

Eins hefði mátt spyrja út í fiskveiðar. Þar er um mikinn erlendan kostnað að ræða í skipum og vélbúnaði, aðkeyptri olíu o.fl.

En fiskveiðar eru utan sviðsins á umræddum fésbókarvettvangi og því er best að fara ekki nánar út í þá sálma!

Það virðist svínaræktin og garðyrkjan vera líka m.v. að ekki var um þær spurt!

Hvers vegna svo góðar og gegnar matvælaframleiðslugreinar ná ekki inn á spurningalista af þessu tagi er ekki gott að segja!

Hvar liggur ábyrgðin

 

Vigdís Häsler ritar grein í Morgunblaðið 9. apríl 2021 undir fyrirsögninni ,,Keðjuábyrgð neytandans" þar sem hún fjallar um tengsl landbúnaðar og þjóðar. Útskýrir tollvernd og nefnir búvörusamninga o.fl.

Hún telur umræðuna um tollverndina oft á tíðum hafa verið tormelta og bendir á að:

,,toll­ar eru lagðir á fleiri vöru­flokka en ein­göngu inn­flutt­ar land­búnaðar­vör­ur, því á meðan skipst er á skoðunum, með eða á móti toll­vernd, tín­ir neyt­and­inn ofan í inn­kaupa­körf­una hjá sér snyrti­vör­ur, hrein­lætis­vör­ur, lárperu, kjúk­ling og kart­öflupylsu­brauð, jafn­vel parma­skinku, – hvaðeina, inn­lent sem og er­lent."

Vigdís leggur að fólki að hugleiða málin og bendir á að tollar eru til þess að hækka verð á innfluttum vörum til að vernda innlenda framleiðslu eða eins og hún segir að tollur sé:

,,lagður á vegna þess að við sem sam­fé­lag höf­um ákveðið að við vilj­um viðhalda inn­lend­um land­búnaði. Við búum við ysta haf og rækt­un­araðstæður hér á landi eru gjör­ólík­ar ná­granna­lönd­um okk­ar í suðri. Þannig yrði sam­keppn­in aldrei jöfn ef eng­ir væru toll­arn­ir þó að á öll­um öðrum sviðum stæðum við nokkuð jafn­fæt­is."

Við að sjá Vigdísi benda á þessa augljósu staðreynd, verður manni enn og aftur hugsað til þess þegar opnað var fyrir tollfrjálsan innflutning á ýmsum landbúnaðarvörum í kjölfar samnings sem formaður ,,landbúnaðarflokksins" Framsóknarflokksins, gerði við Evrópusambandið fyrir sex árum síðan og ekki síður til tolls sem þáverandi landbúnaðarráðherra úr Sjálfstæðisflokknum lagði á kjarnfóður fyrir enn lengri tíma. Þar var gengið bratt fram og tollurinn ákveðinn 200% bara sísvona og af því þáverandi stjórnmálaséníum datt það í hug.

Og þá erum við komin á því hversvegna við eigum mörg erfitt með a treysta orðum íslenskra stjórnmálamanna, þeirra sem segja eitt í dag og annað á morgun; eitt við viðhlægjanda dagsins, en annað við þann sem kankast er á við daginn eftir.

Grein Vigdísar er góð og málefnaleg og gaman hefði verið ef hún hefði birst í nútímalegri miðli en Morgunblaðinu, þar sem einungis er hægt að vísa í tengil sem er aðgengilegur áskrifendum blaðsins, en ekki er nothæfur þeim sem eru það ekki. 

Ef til vill geta áhugasamir nálgast efni greinarinnar með því að rýna í skjáskotsmyndina sem er efst í þessum pistli.

Hálendisfriðun og friðleysi

Mynd úr Kjarnanum

Afstaða ferðaþjónustuaðila til Hálendisþjóðgarðs er misjöfn og afstaða til uppbyggingar blendin.

Vilja hafa vegina áfram óuppbyggða og helst áfram svo sem þeir eru nú!

Ekki sá ég í þessari umfjöllun Kjarnans að minnst væri á friðun fyrir virkjunum, en megi ekki byggja sæmilega vegi, þá er ekki vænlegt að byggja orkuver og leggja línur.

Líklega er besta að friða Ísland fyrir Íslendingum, nema ríðandi, gangandi, hjólandi og smalandi séu.

Mynd af sunnlenskri hálendissmölun (úr ,,Dagskránni")

Því ekki mun hugmyndin vera, að friða landið fyrir sauðfjárbeit og smölun þess fénaðar, enda gerð af ríðandi mönnum, auk þess sem fjórhjólatækni og ,,krossara" hefur verið innleidd til þessara nauðsynjaverka í seinni tíð.

Rafmagn til heimilisnota mun koma úr tenglinum á veggnum hér eftir sem hingað til og verða til með einhverjum þeim hætti sem ekki þarf að hugsa um.

Vel getur þó verið að glöggir átti sig á því, að þræðirnir sem í hann koma eru mislitir og hugsi sem svo að eðlilegt sé að litamunurinn valdi orkustreyminu.

Ef ekki, þá er það bara eitthvað annað sem veldur. Eitthvað sem við nennum ekki að hugsa um.

Enda til þess gerðir rafvirkjar, aðrir virkjar og fræðingar, betur til þess fallnir að hugsa um svoleiðis hluti.

Við hin höfum nóg annað að gera, hugsa um og sýsla.

Sannleikurinn ergir

Umfjöllun Sævars Helga Bragasonar hefur vakið athygli og fengið viðbrögð.

Margt er sagt á samfélagsmiðlum sem ekki er hafandi eftir, en það ætti að vera áhugamál bænda og neytenda að farið sé vel með skattfé.

Það er ekki alltaf gert í þessu máli svo sem sýnt hefur verið fram á.

Undirritaður er svo heppinn að hafa haft aðgang að góðu lambakjöti sem verður til við góðar aðstæður, en eins og Sævar bendir á, er því ekki almennt að treysta að svo sé.

Kjöti sem ekki verður til við kröpp kjör kinda á gróðursnauðu hálendi landsins og ekki verður til við beit á vegköntum, né í ræktun nágranna. Er ekki fjallhrakið, hund, krossara, fjórhjóla og hestelt um langar leiðir og var ekki flutt í rykmekki til fjalla á heygrindum dregnum af dráttarvélum.

,,Gæðastýringin" er orðið tómt eins og upplýst er orðið.

Fyrir það líða þeir sauðfjárbændur sem eru með sitt í lagi. Þeir líða líka fyrir ríkisstyrkta framleiðslu sem er eingöngu til heimabrúks.

Sama gildir um framleiðslu sem er langt umfram markaðsþörf, framleiðslu sem engir hagnast á nema sölumenn í riddaraleik.

Þetta mál er flóknara en svo að það sé sauðfjárbændum einum um að kenna.

Þeir fóru út í þennan rekstur í góðri trú. Höfðu séð, að þar myndi gefast gott færi á að skapa sér viðurværi af búskap sem þeim þykir skemmtilegur og gefur eða réttara sagt gaf, af sér þokkalega tryggar tekjur fyrir tilstuðlan búvörusamninga, samninga sem ganga í stuttu máli út á, að ríkissjóður tryggir ákveðnar greiðslur fyrir afurðirnar.

Þær greiðslur hafa haldist, en það sem aflast átti að til viðbótar á markaðnum hefur dregist saman.

Framleiðslan er langt umfram það sem markaðurinn er tilbúinn til að taka við.

Afgangurinn er fluttur út og fyrir það fæst lítið, þrátt fyrir ríkisstuðning.

,,Kerfið" hefur brugðist, er gamaldags og ráðamenn lausir við yfirsýn, ábyrgð og raunsæi.

Og til viðbótar er hálendið víða nauðbeitt og lausagangan slík að fjöldi suðkinda lætur lífið í umferðinni á hverju sumri.

Þessu hlýtur að mega koma til betri vegar og gera það þannig að fólkið sem í þessari framleiðslu er, komist frá henni með sómasamlegum hætti.

Fólkið er í framleiðslunni a.m.k. að hluta fyrir tilstuðlan stjórnmálamanna. Manna sem við höfum kosið til að fara með þessi mál og það voru þeir sem brugðust. Þó ekki þeir fáu í þeirra röðum sem talað hafa fyrir daufum eyrum varðandi breytingar á þessu ömurlega fyrirkomulagi.

Þeir hafa bara verið svo fáir, en hinir svo margir: Þeir sem ekki vildu hlusta, sjá og skilja.

,,Raungreinar og tungumál" - aðsend grein í Morgunblaðinu

 

Pétur Stefánsson verkfræðingur ritar grein um menntamálin sem birtist í Morgunblaðinu 1.4.2021.

Pétur telur að breytingin sem gerð var á skólanámi í tíð Illuga Gunnarssonar er hann fór með menntamálin sem ráðherra Sjálfstæðisflokksins, hafi ekki orðið til góðs.

Breytingin gekk út á það að stytta námið eins og kunnugt er, um eitt ár og átti það að vera til sparnaðar fyrir þjóðfélagið.

Í upphafi skyldi endinn skoða og það er einmitt það sem virðist hafa gleymst, því líkt og Pétur bendir á í grein sinni, þá var hann:

,,einn þeirra sem hafði efa­semd­ir um þessa ráðstöf­un bæði af fag­leg­um og fé­lags­leg­um ástæðum. Í fyrsta [...] vegna erfiðleika raun­greina­kennsl­unn­ar í grunn­skól­un­um [og] að æski­legt væri að koma nem­end­un­um sem fyrst upp í fram­halds­skól­ann und­ir hand­leiðslu sér­menntaðra raun­greina­kenn­ara. Í öðru lagi taldi ég óheppi­legt að þjappa kennslu í stærðfræði og nátt­úru­vís­ind­um sam­an í þrjú ár. Þessi fög byggj­ast einkum á skiln­ingi og henta ekki til hraðlest­urs. Í þriðja lagi óttaðist ég að þessi breyt­ing kæmi niður á tungu­mála­nám­inu sem okk­ur er mik­il­væg­ara en flest­um öðrum þjóðum. Í fjórða lagi taldi ég þessa breyt­ingu vera fé­lags­lega aft­ur­för. Ung­ling­ar milli tekt­ar og tví­tugs eru mikl­ar fé­lags­ver­ur, njóta þess að halda hóp­inn. Á þess­um árum mynd­ast gjarn­an fé­lag­stengsl sem vara jafn­vel alla ævi."  (Leturbreyting undirritaðs)

Pétur bendir á þá staðreynd að ekki ser gott að þjappa saman kennslu í stærðfræði og náttúruvísindum, því slíkt nám henti illa til ,,hraðlesturs".

Það er gott að ráðamenn vilji spara fyrir hönd þjóðar sinnar, en betra væri að hugsað væri betur út í hvað stendur til að spara. Stærðfræði verður seint skilin með utanbókarlærdómi, því það er þörf á skilningi og eins og greinarhöfundur bendir réttilega á, þarf að gefa sér tíma til að skilja.

Pétur bendir einnig réttilega á hve tungumálanámið er okkur nauðsynlegt og segir hafa óttast að styttingin myndi koma niður á því námi og bendir einnig á að félagstengsl ungmenna myndist  á ,,milli tektar og tvítugs" og að þau séu mikilvæg fyrir ,,félagsverur".

Greinin er þess virði að lesa, en eins og er með greinar í Morgunblaðinu er ekki auðvelt að tengja þær með traustum hættiinn í svona umfjöllun en áskrifendur ættu alla vega að geta nálgast hana eftir þessum tengli.